Interview met Jan Aldenhuijsen

Jij bent de vierde generatie Aldenhuijsen bij BACU. Statistisch gezien overleeft slechts drie procent van de familiebedrijven het aantreden van de vierde generatie.
We gaan er alles aan doen om ook deze generatie succesvol te laten zijn!

Nou, jullie zijn dus ‘uitzonderlijk’. Waar ligt dat aan?
Wij hebben nooit een uitgestippeld pad gehad waarbij het bedrijf van vader op zoon moest overgaan. Onze geschiedenis is gebaseerd op toevalligheden en ongeplande gebeurtenissen. Ik kan niet echt spreken over de generatie vóór die van mijn vader en ooms, maar in die tijd was het motto vooral ‘hard werken’. Mijn opa heeft in 1963 de bakkerij overgenomen en is samen met de familie Bevers in Uden een nieuwe bakkerij begonnen, om de opkomende retail van brood te voorzien. De familie Bevers en de familie Aldenhuijsen, daar komt de naam ook vandaan: ‘Bevers Aldenhuijsen Combinatie Uden. Toen mijn opa overleed, was er niet direct een kandidaat om het stokje van hem over te nemen en is het bedrijf bijna verkocht. Mijn vader wilde geen bakker, maar agrariër worden. Hij werkte destijds voor een veevoederfabrikant in Spanje en is door de familie teruggevraagd om de bakkerij te gaan runnen.

Ik wilde ook geen bakker worden. Als kind hoorde ik vooral verhalen over wat er niet goed ging in de bakkerij. Verhalen over kapotte machines en slecht betalende klanten. Dus ik dacht: wat een ellende, dat ga ik echt niet doen! Later kwamik erachter dat mijn vader vooral de negatieve verhalen mee naar huis nam, terwijl er natuurlijk ook veel mooie verhalen te vertellen waren. In het weekend sprong ik bij in de bakkerij en werkte ik onder meer aan de lopende band en laterals chauffeur. Daardoor zag ik wat er allemaal in het bedrijf gebeurde. Na mijn studie technische bedrijfskunde in 1997, heb ik eerst nog een jaartje bij een ander bedrijf gewerkt. Maar het leek mij toch een mooie kans om met de opgedane kennis een steentje bij te dragen aan het familiebedrijf. Als familielid stond die deur voor mijn gevoel altijd al open en ik heb op een commerciële vacature gesolliciteerd. Dat was de plek waar ik alle kansen en mogelijkheden kon zien. In 2002 heb ik me ingekocht in het bedrijf, omdat ik ook echt toekomst zag in brood, maar vooral gebak.

Jij staat nu samen met je neef Thijs aan het roer. Hoe is dat: twee kapiteins op één schip?
Het was nooit mijn ambitie om alles alleen te doen. Ik houd van sparren en overleggen met gelijkgestemden. Ik kom uit een grote familie en wilde Thijs een kans geven om het ook te proberen als partner in het bedrijf. Thijs is de zoon van Ben, één van de ooms met wie ik de bakkerij gerund heb. Ik had zelf die kans ook gekregen van mijn vader. Wij geven elkaar de ruimte en dagen elkaar af en toe uit. Ik ben meer bezig met de commerciële kant, hij meer met de operationele. Daardoor houdt hij mij scherp en ik hem. Het zit ook niet in onze aard om een verschil van inzicht te laten escaleren. Ook niet in deze taaie, pittige tijden.

Waarom zijn het pittige tijden?
We zitten nog midden in het afwikkelen van de grote over- name begin dit jaar, van de Hema-bakkerij. Door die over te nemen zijn we hard gegroeid. Er zijn inmiddels 900 medewerkers en het is – net als voor iedereen – een grote uitdaging om arbeidskrachten te vinden. Tel daar de grondstoffencrisis, de prijsstijgingen en de energiecrisis bij op. Dat alles bij elkaar maakt het lastig. Ik zit bijna 25 jaar in het bedrijf, maar deze situatie heb ik nog nooit meegemaakt. Ik ben er overigens van overtuigd dat het ons gaat lukken, maar we moeten elke dag scherp opletten en de goede keuzes blijven maken. In deze hectische tijden kan niet goed of te laat anticiperen fataal zijn.

Hebben jullie je verkeken op de overname?
Nee, zeker niet, we lopen op schema, ik wist dat het een taai proces zou worden. Het valt dus niet tegen, maar het is ook niet makkelijker dan we dachten. Het lastigst is het vinden van de juiste communicatielijnen en het op elkaar afstemmen van de processen en de locaties. We zijn nu de eerste synergieprojecten aan het draaien en dit gaat natuurlijk nooit snel genoeg.

Was die overname een droom of toeval?
Thijs en ik hebben altijd groei-ambities gehad. Wij wilden niet op de winkel passen. Toch kwam de overname misschien wat snel. We hadden net geïnvesteerd in de bouw van een compleet nieuwe banketbakkerij, eentje zonder beperkingen. Maar: zo’n kans laat zich niet plannen. En die overname past goed bij onze strategie en visie. En omdat onze bestaande klant Jumbo al samenwerkte met Hema, past het juist goed. Zo zijn we gegroeid van een kleine banketbakkerij met ongeveer 60 medewerkers naar een landelijke speler met 900 medewerkers. Nu zijn we de grootste banketbakker van Nederland.

Het is momenteel dus hard werken voor jou…

Ja. Fysiek niet, maar ik voel wel druk. Dat komt ook door wat ons nu overkomt. De hoge energieprijzen, het tekort aan bloem. Dat hadden we vooraf niet bedacht, maar daar moeten we nu wel doorheen. Elke dag is weer een verrassing. Soms moet ik mijn planning acuut opzij zetten, omdat er iemand voor mijn deur staat met een probleem dat we eerst moeten zien op te lossen. Toch geeft het werk me meer energie dan het me kost. En we moeten natuurlijk het bedrijf door de vierde generatie heen loodsen.

Hoe ernstig zijn de gevolgen van de stijgende energiekosten voor jullie?
Als de prijzen zo blijven stijgen, moeten wij onze kosten wel gaan doorberekenen aan de klant en de consument. Dat is een probleem, want dat zou betekenen dat brood en gebak fors duurder zullen worden. Ik hoop dat de overheid snel met maatregelen komt, zodat de consument onze producten zal kunnen blijven kopen.

Jij zei net dat jullie een ‘bakkerij zonder beperkingen’ hebben. Hoe bedoel je dat?
We hebben kunnen bouwen wat we graag wilden, qua ruimte en techniek. Een van de wensen was een nieuwe taartlijn met ‘vacuum cooling’. Een dure techniek, maar met enorm potentieel op het gebied van energiebesparing en kwaliteitstoevoeging voor de producten die we hiermee maken. Nu wint onze klant prijzen met onze taartjes, zoals Jumbo met ons chocoladetaartje. Zoiets is voor mij de kroon op mijn werk.

Waar erger jij je aan?
Door de geconsolideerde samenstelling van ons bedrijf worden onze processen steeds moeilijker te beheersen en sturen. Toen we kleiner waren, kon ik bijvoorbeeld een product bedenken en dan was het een dag later te koop. Nu duurt dat soms een half jaar, omdat een product eerst allerlei processen moet doorlopen. Ik kan me groen en geel ergeren aan die stroperigheid.

Pas jij dan wel bij de huidige organisatie?
Ik kan twee dingen doen: eraan wennen, of het veranderen. Dat laatste is geen optie. Er zal altijd wel iets van stroperigheid over blijven, want nieuwe eisen en wetgeving hebben alles ingewikkelder gemaakt. Er zijn nu Q&A-testen, bacteriële testen, allergenentesten, consumententesten en noem het maar op.Ik denk dat we hierin zijn doorgeslagen, maar het hoort bij de borging van de processen. We hebben gelukkig professionele mensen in ons team, die ons hier in ondersteunen.

Wat is een misvatting over jou?
Dat wij volgens sommige mensen de indruk wekken dat wij alles van bovenaf bepalen. Wij willen het juist graag samen doen. Onze medewerkers zouden meer verantwoordelijkheid mogen pakken. Het is zeker niet zo dat ‘Jan en Thijs’ alles bepalen. Teams mogen zelf ook besluiten nemen. Fouten maken is niet erg. Niet alles hoeft van boven naar beneden te komen. Onze organisatie werkt nu compleet anders dan vijf jaar geleden.

Jij lijkt mij helemaal niet hiërarchisch ingesteld…
Dat wil ik ook niet zijn. Het liefst zou ik de halve dag met een slagroomspuit in mijn handen tussen de mensen in staan, of helpen met worstenbroodjes rollen. Ik hoop dat medewerkers steeds meer voelen dat we het hier samen doen.

Jij moet natuurlijk standaard al jullie producten proeven. Is taart jouw guilty pleasure?
Ik ben een zoetekauw en kan zó twee of drie stukken gebak eten. Op een verjaardag vraag ik vaak om een klein stukje van alle soorten taart die er zijn. Mensen voelen zich soms bezwaard dat ze geen taart van ‘ons’ hebben, maar ik proef het liefst taart van andere bakkers, zo kan ik nieuwe smaken en ervaringen opdoen. Ter compensatie sport ik daarna iets harder.

Wat is jouw persoonlijke ambitie?
Wij hebben het bedrijf te leen van de vorige generatie. Ik wil samen met het team bouwen aan groei en hoop het bedrijf verder te helpen zodat we het later mooi weg kunnen zetten. Of mijn kinderen het dan van mij overnemen? Geen idee, ik ga er geen druk op leggen, want dat werkte bij mij ook niet.