Interview met Alwin van den Berg – Kraft Foods Nederland

Wat heb je gedaan voordat je bij Kraft ging werken?
Na mijn vwo ben ik naar het NWIT gegaan, een hbo-opleiding voor toerisme. Ik was op mijn 21e klaar en ben toen bedrijfskunde aan de Erasmus gaan studeren. Ik begon op mijn 25ste bij een consultancy-organisatie in de reisbranche. Na driekwart jaar adviseerde mijn baas mij om eerst een deuk in een pak boter te slaan in het bedrijfsleven en na 10, 20 jaar terug te komen. Ik was het met hem eens en kon als trainee starten bij Van Nelle in Rotterdam. Ik werd junior product manager voor Venz-hagelslag. We werden vrij snel overgenomen door Sara Lee/Douwe Egberts en daar heb ik op Duyvis gewerkt. Een vrij saai product misschien, maar we hebben een hele leuke tijd gehad met ons team waar Willem van Prooijen de baas van was. Er klopte maar weinig, dus we konden alles opnieuw doen, waardoor het een fantastische tijd werd. Ik wilde toen twee jaar account management doen en vroeg om een overstap, maar binnen Sara Lee was dat onmogelijk; er was een soort ijzeren gordijn tussen die twee disciplines. Toen benaderde Hero me om eerst ‘een klusje’ in marketing te doen om vervolgens de overstap naar verkoop te maken. Leo Oosterveer heeft mij toen binnengehaald. Wat zo leuk aan Hero was, is de eigen productie en R&D. We liepen ‘s ochtends al door de fabriek om frisdrank te proeven. Ik heb allerlei uitdagende projecten gedaan en was uiteindelijk verantwoordelijk voor marketing en sales van de frisdranken. Na de overname vond ik het er niet meer zo leuk. Ik heb toen voor Kraft gekozen vanwege de relatief kleine omvang van het bedrijf in Nederland terwijl het wereldwijd enorm groot is. Zo konden we in Nederland de kennis van het bedrijf gebruiken. In die tijd was category management in opkomst en was het mijn opdracht als sales manager om dat op te zetten bij Kraft in Nederland. Ik heb erg genoten van die tijd want de nadruk lag op samenwerking met de handel en gezamenlijk projecten doen, eigenlijk zaten er veel marketingaspecten in. Na anderhalf jaar werd ik verantwoordelijk voor de totale sales en sinds december 2005 ben ik eindverantwoordelijk voor de gehele Nederlandse Kraft-organisatie.

Op je 44ste heb je een mooie baan. Wat zijn jouw succesfactoren?
Je moet over een behoorlijke intelligentie beschikken als je in deze business werkt. Een academische opleiding helpt je hierbij. Je moet creativiteit aan strategisch inzicht kunnen koppelen. Hoe hoger je in een organisatie komt, hoe belangrijker dat wordt. De derde belangrijke eigenschap is zaken laten gebeuren. Je moet ergens in geloven en blijven drammen. Zeker in grote organisaties vergt dat nogal wat uithoudingsvermogen. Je moet een enorme motivatie hebben. In een groot bedrijf moet je ook politiek kunnen manoeuvreren. Als laatste speelt geluk natuurlijk ook een rol.

Omschrijf dat strategisch denken eens…
Kansen zien, business zien, het gaat uiteindelijk gewoon om producten maken, goed in de markt zetten en verkopen. Je marketing- en salesstrategieën moeten goed zijn. Soms klopt het allemaal, maar mislukt het toch omdat je bijvoorbeeld te vroeg bent. In mijn Hero-tijd bijvoorbeeld hadden we iets goeds bedacht en, na grondig consumentenonderzoek, dat idee met een goede marketing- en salesstrategie op de markt gezet. Het was in het begin even succesvol, maar het product heeft het uiteindelijk niet gered. Nu, tien jaar later, zie je het overal: frisdrank met mineraalwater.Je noemt leiderschap niet als een van je succesfactoren.
Ik ben geen leider die op de tafel staat te dansen. Ik ben niet de persoon die ten overstaan van een grote groep ‘leadership’ toont. Ik ben een leider op basis van mijn kunde, kennis en overtuigingskracht en stuur op basis van inhoud en feiten. Je moet natuurlijk wel motiverend zijn als manager. Ik doe dat door mijn motivatie te laten zien en gemotiveerd en enthousiast met mensen te praten over de projecten waar we mee bezig zijn.

 Waarom doe je wat je doet?
Omdat we daardoor thuis met z’n allen alles kunnen doen wat we willen. Daar komt bij dat food een aantrekkelijk product is om voor te werken, het is zintuiglijk, je kunt het proeven. Ik zou veel minder op mijn plaats zijn bij een luierfabrikant. Ook vind ik het werk zelf erg leuk: producten ontwikkelen en verkopen. En met grote en moeilijke klanten werken is een intellectuele uitdaging. De balance of power: je hebt een aantal grote klanten waar je je business mee doet en dat betekent dat je daar heel slim mee om moet gaan. En tenslotte vind ik de branche erg professioneel, dat werkt wel zo prettig.

Wat wil je de komende twintig jaar nog leren?
Ik heb sinds een jaar deze brede verantwoordelijkheid en ben me daarin aan het ontwikkelen. Ik moet nu met veel meer aspecten tegelijk rekening houden. Het is veel praten en vragen stellen aan veel mensen. Ik ben nog dagelijks verbaasd over de goede ideeën en inzichten die mensen zelf hebben. Ik heb dat onderschat. Ik moet vaker mijn computer afsluiten en door het kantoor rondlopen, want soms lijkt het of ik aan die computer vastgeketend zit. Ook plan ik vaker uren in om met iemand over de voortgang te praten en dan komen ook andere onderwerpen ter sprake. Ik ben ook aan het leren om minder ongeduldig te zijn.

Zou je iets anders willen kunnen of doen?
Ik zou wel weer eens terug naar de reisbranche willen of een nieuwe taal leren. Arabisch bijvoorbeeld. Ik spreek Engels, Frans, Duits en Spaans, mijn zussen wonen in Spanje en we gingen vroeger iedere zomer zes weken naar ons vakantiehuis in Spanje. Mijn vader bracht ons ernaartoe en ging weer terug naar zijn werk als accountant en kwam dan de laatste twee weken vakantie met ons houden.

Heb jij naast je werk nog tijd voor andere bezigheden?
Ja, daar maak ik tijd voor. Ik ga op een normale tijd naar huis want mijn vrouw werkt twee tot drie dagen in het onderwijs en we hebben een druk programma met drie kinderen van 10, 12 en 14 jaar. Als je bij ons in de keuken kijkt, hangt daar een lijst met een schema van alle sportactiviteiten. Ze zitten op hockey en tennis en trainen twee keer per week. Afgelopen zaterdag kwamen er mensen bij ons eten en die zagen het schema hangen en zeiden dat het op een schema van een logistieke dienstverlener leek. Als je goed plant, is het allemaal goed te doen. Ik doe zelf ook veel aan sport; voor hockey train ik één keer per week en speel in het weekend, ik heb één keer per week tennisles, je begrijpt dat ik niet door mijn eigen kinderen van de baan geslagen wil worden, en ik ga twee keer per week naar de sportschool.

Heb je daar allemaal zin in?
Jazeker. Ik heb het ook nodig, want anders wordt iedereen gek van mij. Het is een vorm van ontspanning. En het is een kwestie, net als op het werk, van goed plannen. Bijvoorbeeld op maandag ga ik vroeg naar huis, om vier uur, dan ben ik om kwart over vijf thuis en kook ik. Tussendoor breng en haal ik de jongste van de training en dan eten we. Dan ga ik om acht uur tennissen en om negen uur sporten en als ik dan thuis kom, ligt iedereen te slapen. Ik kan niet lang op de bank een boek liggen lezen.